Bilgisayarı oluşturan elektronik parçaların her birine verilen isimdir. Bilgisayarın gözle görülebilen ve elle tutulabilen kısımlarına donanım denir. Donanımlar, kasanın dışında olabileceği gibi içerisinde de yer alabilir. Kasa içerisinde yer alan donanımlara dahili(iç) donanım kasa dışında kalan donanımlara ise harici donanım denir.
Bilgisayara bilgi girmek ve de işlenen bilgilere ait sonuçları yansıtmak için kullanılan birimlere Giriş/Çıkış birimleri denir. Üç başlık altında toplanabilir.
Giriş Birimleri
Klavye, Fare, Işıklı Kalem ,Barkod okuyucu, Tarayıcı (Scanner), Optik Okuyucu ,Mikrofon, Bilgisayara sadece bilgi girilmesinde kullanılan birimlerdir.
Çıkış Birimleri
Ekran ,Yazıcı ,Plotter (çizici) ,Hoparlör Bu birimler sadece bilgisayarda işlenen verilere göre sonuç almak için kullanılırlar.
Giriş/Çıkış Birimleri
Disk ve disket ,Optik Disk ya da CD-ROM’lar ,Manyeto Optik diskler
Bu birimlerin üzerinde bilgi kaydedilebilen hem de bu kaydedilen bilgilerin okunduğu birimlerdir.
Bilgisayar donanımı, bir bilgisayarı oluşturan fiziksel parçaların genel adıdır.
Harici(dış) Donanım Birimleri: Şimdi genel olarak bilgisayar kasasının dışında bulunan bazı donanımları inceleyelim.
Fare
İşaretçi olarak da bilinir. Ekrandaki ok işaretini yani imleci hareket ettirmeye yarar.
Üzerindeki sol tuş, sağ tuş ve tekerlek sayesinde bilgisayara komut vermemizi sağlar.
Kablosuz veya kablolu olabilir.
Klavye
Bilgisayara bilgi girmemizi sağlayan daktilo benzeri donanımdır.
Klavye sol üst köşedeki harfe göre adlandırılır. Örneğin: Sol üst köşede F harfi varsa “F klavye”, Q harfi varsa “Q klavye” olarak adlandırılır.
Klavye Tuşları ve Görevleri
Klavye, üzerinde harf, rakam, özel karakterler ve özel fonksiyon tuşlarının bulunduğu bir bilgisayar giriş birimidir. Bilgisayar temelde klavye aracılığıyla yönlendirilir ve kumanda edilir. Klavyenin tuşlarına basıldığında, basılan tuşun kodu bilgisayarın CPU’su tarafından değerlendirilmek üzere belleğe aktarılır ve yankısı ya da neticesi ekrana gelir.
Klavyeler üzerindeki harf tuşlarının diziliş şekline göre F veya Q tipi olurlar. Farklı firmaların ürettiği klavyelerde bazı farklı tuşlar bulunabilir.
ESC Tuşunun Görevleri: Verilen komutları iptal etmekte, bazen de programlardan çıkışta kullanılır.
TAB Tuşunun Görevleri: Aktif pencerenin bölümleri arasında gezinmemizi ve kelime işlemci programında imleci sağa doğru hızlı bir şekilde kaydırmaya yarar.
CAPS LOCK Tuşunun Görevleri: Sürekli büyük veya küçük harf yazmakta kullanılır. Tuşa basıldığında gösterge ışığı yanar.
SHIFT Tuşunun Görevleri: Tek başına bir görevi yoktur, başka tuşlarla birlikte kullanılır. Yazıda SHIFT tuşuna basılı tutarken bir harfe basarsak büyük harf yazar. Kelimenin yalnızca ilk harfini büyük yazacaksak CAPS LOCK yerine bu tuşu kullanmalıyız. Ayrıca birden çok karakter içeren tuşlarda sol üstteki karakterin yazılmasını sağlar.
CTRL Tuşunun Görevleri: Tek başına bir görevi yoktur, başka tuşlarla birlikte kullanılır.
ALT Tuşunun Görevleri: Açık pencerenin menüsünün etkinleştirilmesini sağlar.
ALT GR Tuşunun Görevleri: Tek başına bir görevi yoktur, başka tuşlarla birlikte kullanılır. Yazıda birden çok karakter içeren tuşlarda üçüncü karakterin (sağ alt) yazılmasını sağlar.
DELETE Tuşunun Görevleri: Yazıda imlecin sağındaki karakteri siler. Ayrıca seçili dosya ve klasörleri silmeye yarar.
PAUSE Tuşunun Görevleri: Bilgisayarın yaptığı işlemleri dondurur. Herhangi bir tuşa basıldığında işlem devam eder.
HOME Tuşunun Görevleri: Bu tuş da genellikle Word gibi kelime işlemcilerde kullanılır. İmleç hangi satırda ise imleci o satırın başına götürür.
END Tuşunun Görevleri: Bu tuş da genellikle Word gibi kelime işlemcilerde kullanılır. İmleç hangi satırda ise imleci o satırın sonuna götürür.
PAGE UP Tuşunun Görevleri: Sayfa geçişlerinde kullanılır ve en çok Word kelime işlemcisinde işe yarar. PAGE UP tuşu bir önceki sayfaya geçmenizi sağlar.
PAGE DOWN Tuşunun Görevleri: Sayfa geçişlerinde kullanılır ve en çok Word kelime işlemcisinde işe yarar. PAGE DOWN tuşu bir sonraki sayfaya geçmenizi sağlar.
SCROLL LOCK Tuşunun Görevleri: Team Viewer ve benzeri bir programla bir bilgisayara girdiğinizde örneğin İnternet Explorer tarayıcısını açtınız ve bir siteye girdiniz, siteyi farenin tekerleği ile aşağı indirmeye çalıştınız fakat site aşağı inmiyor, işte bu sırada SCROLL LOCK tuşuna bastınız ve SCROLL LOCK tuşunun ışığı yandı, artık siteyi farenin tekerleği ile aşağı indirmeye yarar.
NUM LOCK Tuşunun Görevleri: NUM LOCK tuşuna bastığımızda klavyenin nümerik tuşlarını aktif hale getirip, bu kısımda yer alan sayıları kullanmamızı sağlar.
BACK SPACE Tuşunun Görevleri: Yazıda imlecin solundaki karakteri silmeye yarar.
WINDOWS Tuşunun Görevleri: Başlat menüsünün açılmasını sağlar.
INSERT Tuşunun Görevleri: Bu tuşa basıldığında yazılan karakter imlecin sağındaki karakteri siler ve onu yerine geçer.
PRINT SCREEN Tuşunun Görevleri: Ekranda görülen her şeyin yazdırılmasını sağlar. Ekranı resim olarak hafızaya kopyalar.
ENTER Tuşunun Görevleri: Yapılan işlemi onaylamaya yarar. Yazıda bir alt satıra geçmeye yarar. Ayrıca seçili dosya ve klasörleri açar.
F1 Tuşunun Görevleri: Yardım penceresini açar.
F2 Tuşunun Görevleri: Dosya ve klasörlerin isimlerini değiştirmekte kullanılır. Bilgisayar açılışında genellikle BIOS menüsünü açar.
F3 Tuşunun Görevleri: Arama penceresini açar.
F4 Tuşunun Görevleri: Adres çubuğu menüsünü açar.
F5 Tuşunun Görevleri: Dosya veya klasörün içeriğini yeniler.
F6 Tuşunun Görevleri: Aktif pencerenin bölümleri arasında gezinmemizi ve yazıda imleci sağa doğru (8 karakter) hızlı bir şekilde kaydırmaya yarar. Tüm internet tarayıcılarında imleci adres çubuğuna taşır.
F7 Tuşunun Görevleri: Microsoft programlarında genellikle imla ce yazım kuralları kontrolünü gerçekleştirir.
F10 Tuşunun Görevleri: Windows üzerinde çalışan programın menü çubuğunu etkinleştirir.
F11 Tuşunun Görevleri: Tüm internet tarayıcılarında tam ekran modunu açar.
F12 Tuşunun Görevleri: Microsoft Word programında “Farklı Kaydet” penceresini açar.
Ekran (Monitör)
Ekran bilgisayarda yapılan işlemleri ve sonuçlarını görebilmemizi sağlar.
Tüplü (CRT), LCD ve LED ekran çeşitleri vardır.
Kasa
Bilgisayarın iç donanımlarının bulunduğu kasa bu parçaların korunmasını ve bir arada durmasını sağlar.
Kasayı, vücudumuzdaki iskelet olarak düşünebiliriz.
Yazıcı
Bilgisayarda üretilen resim, yazı, şekil ve grafikleri kâğıda aktaran donanımdır.
Kullandığı teknolojiye göre mürekkep püskürtmeli, lazer ve nokta vuruşlu çeşitleri vardır.
Tarayıcı
Bir resmi, yazıyı veya şekli tarayarak bir kopyasını bilgisayara aktarmaya yarayan donanımdır.
Yazıcının tam tersi görev yapar.
Hoparlör
Bilgisayarda çalınan sesleri işitmemizi sağlayan donanımdır.
Birkaç hoparlör bir araya gelerek ses sistemini oluşturur. Örneğin 2+1, 5+1 ve 7+1 gibi. Buradaki +1 düşük frekanslı seslerin çalındığı subwoofer isimli kutuyu ifade eder.
Kulaklık
Bilgisayarda çalınan sesleri sadece dinleyicinin kulağına ileten donanımdır.
Web Kamerası
Genellikle internet üzerinden görüntülü görüşme amacıyla kullanılan donanımdır.
Fotoğraf çekimi yapılabilir.
Mikrofon
Seslerin bilgisayara aktarılmasını ve kaydedilmesini sağlar.
Oyun Konsolları
Oyunlarda kontrolü sağlayan donanımlardır. Örneğin bir araba yarışı oyununda direksiyon, fren pedalı kontrollerini gibi.
Modem
İnternete bağlanmayı sağlayan donanımdır.
Kablolu veya kablosuz çeşitleri vardır.
Kesintisiz Güç Kaynağı
Elektrik kesilmesi durumunda bilgisayara ek güç sağlar. Böylece hem bilgisayar zarar görmez hem de çalışmalarımız kaydedebiliriz.
Dahili Donanım Birimleri: Kasa içerisinde yer alan bu donanımlar bilgisayarın temel çalışma sistemini oluşturur, hızını ve özelliklerini belirler.
Anakart (Mother Board)
Bilgisayarda kartların ve diğer tüm donanımların üzerine takıldığı ana ve en önemli parçalarından birisidir.
Bazı donanımlar anakart üzerine, bazıları da kablolarla anakart girişlerine takılır.
Üzerinde veri yolları bulunur. Tüm birimler anakartın üzerindeki veri yolları sayesinde birbiri ile iletişim kurarlar.
Merkezi İşlem Birimi (CPU) İşlemci
En önemli donanım elemanıdır.
Bilgisayarda aritmetik ve mantıksal işlemlerin yapıldığı donanımdır.
Bilgisayarın beyni olarak da bilinir.
Giriş birimlerinden aldığı veriler üzerinde işlemler yaparak sonuçları çıktı birimlerine gönderir.
Bilgisayarın hızı denilince aklımıza gelmesi gereken en önemli hız kaynağı işlemcinin hızıdır.
Sabit Disk (Harddisk)
Bilgisayarda bilgilerin kalıcı olarak depolandığı yerdir.
Bilgisayar kapandığında üzerindeki bilgiler silinmez.
Manyetik disklerin bir araya gelmesiyle oluşur.
Çeşitli boyut ve kapasiteye sahiptirler.
RAM Bellek (Geçici Bellek)
Bilgisayar açıldığında işletim sistemi ve gerekli programlar RAM’e yüklenir.
Bu bellekler verilerin geçici olarak kaydedildiği yerdir.
Bilgisayar açık olduğu sürece programlar burada çalışır.
Bilgisayar kapatıldığında üzerindeki bilgiler silinir.
RAM’in büyüklüğü bilgisayarın hızını etkiler.
Rom Bellek (Sadece Okunabilir Bellek)
Üreticisi tarafından üzerine yüklenmiş bilgiler bulunur.
Bilgisayarın ilk açılışında bilgisayar için gereken yazılımlar vardır.
Kullanıcının bu bilgi ve yazılımı değiştirmesi mümkün değildir.
Sadece okunabilir.
Ekran Kartı
Bir bilgisayarda yapılan tüm işlemlerin monitörde görüntülenebilecek hale getirilmesini sağlayan parçadır.
Üzerindeki girişler sayesinde görüntüyü monitöre aktarır.
Ekran kartı olmayan ya da arızalı olan bilgisayar açılmaz.
Ses Kartı
Bilgisayarın sesi işlemesini ve daha sonra bu sesi kullanıcıya aktarmayı sağlayan bir karttır.
Ağ (Ethernet) Kartı
Bilgisayarın ağa bağlanıp veri alışverişinde ve iletişimde bulunabilmesini sağlayan elektronik devredir.
Güç Kaynağı
Bilgisayarın tüm parçalarına gerekli gücü (elektrik akımı) sağlayan donanımdır.
Bilgisayara gelen şehir elektriğinin gücünü küçülterek, kasanın içindeki donanımların kullanabilmesi için dağıtan donanım birimidir.
Tümleşik/Birleşik Donanım
Günümüzde birçok donanım anakart üzerinde yer almaktadır. Örneğin, ses kartı, modem, ağ kartı, ekran kartı gibi.
Bu şekilde ayrıca takılmasına gerek duyulmayan, anakart üzerinde gelen donanımlara tümleşik donanım adı verilir.
 |
- Sistem Yazılımları ( işletim Sistemleri )
- Uygulama Yazılımları
- Programlama Dilleri
Uygulama Yazılımları: Kullanıcılar tarafından belirli işleri yapmak amacıyla kullanılan yazılımlardır. Örneğin Ofice Programları ( Word, Excel, Power Point…), Antivirüs programları, oyunlar, photoshop, winamp…
Programlama Dilleri : Uygulama yazılımlarının ve işletim sistemlerinin yazılması, oluşturulması için kullanılan programlardır. Örnek: Java, Delphi, Pascal, C++,Visual Basic vs…
0 Yorumlar